Primiera dialekto

Primiera dialekto
Dialèto primieròt
dialekto
Q303471
Parolata en	Valo de Primiero, iuj enmigrintoj en la Sudameriko
Parolantoj	10 000
Lingvistika klasifiko
Hindeŭropaj lingvaroj Italikaj lingvaroj Latinidaj lingvaroj Okcidentlatinidaj lingvaroj Gaŭlaj-iberiaj lingvoj Gaŭloj-latinidaj lingvaroj Gaŭloj-italaj lingvaroj Venecia lingvo Nordaj veneciaj lingvoj Dialekto de Primiero
Lingvaj kodoj
Angla nomo	Dialect of Primiero

La dialekto de Primiero (aŭ Primieròt) estas variaĵo de la venecia lingvo parolata en la valo de Primiero. La dialekto havas latinan originon, sed ĝi havas kelkajn germanajn kaj ladinajn vortojn. En la lastaj jaroj estis multaj variaĵoj pro la Tutmondiĝo kaj la alproksimiĝo de la itala lingvo.

Gramatiko

La dialekto ne havas kazojn, sed estas fleksia. Ĝi havas du genrojn: vira kaj ina.

Malsame ol venecia lingvo, la dialekto de Primiero havas fonemojn, kiujn venecia (aŭ itala) ne havas: θ (Ẑ), ð (Đ) kaj ɣ; sed ĝi ne havas ʎ kaj ʃ.

Verboj

Prezenco

Verbo èser (esti)	Verbo aér (havi)	Verbo portàr (porti)	Verbo créđer (kredi)	Verbo dromìr (dormi)
Mi son	Mi ò	Mi pòrte	Mi créđe	Mi dròme
Ti ti se	Ti ti à	Ti ti pòrti	Ti ti cređi	Ti ti dròmi
El/ela el/la é	El el à	El el pòrta	El el crét	El el dròm
Noaltri son	Noaltri ón	Noaltri portón	Noaltri cređón	Noaltri dromión
Voaltri sé	Voaltri é	Voaltri porté	Voaltri cređé	Voaltri dromì
Lori i é	Lori i à	Lori i pòrta	Lori i cret	Lori i dròm

Preterito

Verbo èser	Verbo aér	Verbo portàr	Verbo créđer	Verbo dromìr
Mi ère	Mi é	Mi porté-e	Mi cređé-e	Mi dromìe
Ti ti èri	Ti ti éi	Ti ti portéi	Ti ti créđi	Ti ti dromìi
El/ela el/la èra	El el éa	El el portéa	El el cređéa	El el dromìa
Noaltri arène	Noaltri ène	Noaltri portène	Noaltri cređène	Noaltri dromiène
Voaltri arèđe	Voaltri èđe	Voaltri portèđe	Voaltri cređèđe	Voaltri dromièđe
Lori i èra	Lori i éa	Lori i portéa	Lori i creðéa	Lori i dromìa

Demandoj

En la demandaj frazoj devas esti aldonata post la verbo sufikso. Ĝi ŝanĝiĝas laŭ persono, sed estas la sama en ĉiuj verbotempoj. Ĉi tie la ekzemploj èser kaj aér:

Verbo èser	Verbo aér
Son-e ... ?	Ò-(p)e ... ?
Se-tu ... ?	a-tu ... ?
E-lo ... ?	a-lo ... ?
Son-e ... ?	On-e ... ?
Se-u ... ?	E-u ... ?
E-li ... ?	A-li ... ?

Preteritaj participoj

Verbo èser	Verbo aér
Stàt	Bù

Vidu ankaŭ

• Valo de Primiero.

Bibliografio

• (itale) Livio Tissot, Dizionario primierotto, 1996.
• (itale) Primiero ieri e oggi.
• (itale) Primiero - Storia e attualità, pluraj verkintoj, 1956.